تفكر خلاق و حل مسئله بخش‌هاي اساسي فرآيند طراحي براي تبديل ايده‌ها به نوآوري و شكستن موانع در برابر خلاقيت است. يكي از روش‌هاي موفق مورد استفاده در تفكر خلاق، تكنيك اسكمپر مي‌باشد. در حالي كه تكنيك‌هاي مختلف تفكر خلاقانه و حل مسئله از قبيل طوفان مغزي معكوس، مدل تفكر هورسون، شش كلاه تفكر انتقادي و غيره وجود دارد، اسكمپر يكي از ساده‌ترين و مستقيم‌ترين روش‌ها به حساب مي‌آيد. تكنيك اسكمپر مبتني بر اين ايده است كه بايد چيزهاي قديمي اطراف خود را جديد و به روز رساني كنيم.

 

براي دريافت مشاوره در زمينه تكنيك اسكمپر مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره كسب و كار كاردوك از طريق شماره 09351520300 تماس بگيريد.

 

منبع : تكنيك اسكمپر

 

 

تكنيك اسكمپر

ايده‌سازي براي كسب و كار بسيار مفيد است به همين دليل كارآفرينان و كساني كه بر اساس طراحي ايده‌ها فعاليت مي‌كنند بايد بتوانند راهي براي بهبود محصولات و خدمات خود پيدا كنند. در دنياي رقابت آن كسي پيروز ميدان است كه مي‌تواند محصولات و خدمات فعلي خود را از طريق طرز تفكر جديد به جايي برساند كه همه وجود آن از خلاقيت و نوآوري سرشار باشد. تكنيك اسكمپر در هفت مرحله اين مهم را ايجاد مي‌كند.

مشخصات ظاهري تكنيك اسكمپر

شايد برايتان جالب باشد كه اين تكنيك مخفف چه كلماتي است. بايد بگوييم كه عنوان كامل و اصلي آن به شرح زير است:

1- جايگزيني (Substitute)

2- تركيب (Combine)

3- مناسب كردن (تطبيق دادن-سازگاركردن) براي يك هدف ديگر (Adapt)

4- اصلاح (Modify)

5- تغيير كاربردي (Put to Another Use)

6- حذف (Eliminate)

7- وارونه كردن (Reverse)

روش كار با تكنيك اسكمپر

در اين روش شما در مورد هر كدام از موضوعاتي كه در بالا ذكر كرديم در خصوص هر محصول و خدماتي كه داريد بايد سؤالاتي را مطرح كنيد. در واقع با اين سؤالات شما به بهبود محصولات و خدمات خود كمك مي‌كنيد. اين روش همچنين منجر به شناخت نقاط ضعف در محصولات و خدمات توليدي شما مي‌شود كه اين مهم زمينه نوآوري براي خلق ايده‌هاي جديد را فراهم مي‌كند.

چگونه از تكنيك اسكمپر استفاده كنيم

قدم اول: انتخاب محصول

كار كردن با اين تكنيك سخت نيست. در قدم اول شما بايد محصول و خدماتي كه مي‌خواهيد مشكل‌ آن را برطرف كنيد و يا آن را ارتقاء داده و يا بهبود ببخشيد را انتخاب كنيد. انتخاب هر چيزي كه قصد داريد آن را بهبود ببخشيد مي‌تواند نقطه آغاز خوبي براي شما باشد.

قدم دوم: به كار بردن هفت تكنيك اسكمپر

حالا بايد هفت موردي كه در بالا نام برديم و نمونه فارسي آن را ذكر كرديم را در مقابل خود قرار دهيد. بايد يكي يكي در همه بخش‌هاي نام برده شده براي محصول مورد نظر خودتان شروع به نوشتن و طراحي سؤال كنيد. شما بايد طوفان فكر را به كار ببريد و تا مي‌توانيد در مورد محصول مورد نظر خود سؤالات مختلف را طراحي كنيد. در همان جاي يعني در مقابل هر سؤالي كه نوشتيد حتماً به آن‌ها پاسخ دهيد.

قدم سوم: بررسي جواب

وقتي به همه سؤالات خود جواب داديد بايد تك تك آن‌ها را بررسي كنيد و ببينيد كه كدام يك از پاسخ‌ها مي‌تواند به بهتر شدن محصول مورد نظر شما كمك كند و يا مشكلات آن را برطرف سازد. دقت كنيد كه كدام يك قابليت اين را دارد كه به يك ايده كاربردي براي كسب و كار شما تبديل شود. در صورتي كه يكي از پاسخ‌ها توانست به شما كمك كند مي‌توانيد روي آن كار كرده و ايده مورد نظر را براي بهبود و يا توليد محصول جديد استفاده كنيد.

نمونه سؤالات بر اساس تكنيك اسكمپر

1- جايگزيني

تكنيك جايگزين روي قسمت‌هاي موجود در محصول، خدمات يا تركيبات آن متمركز شده است كه مي‌تواند با ديگري جايگزين شود. سؤالاتي كه در اين بخش پرسيده مي‌شود عبارت‌اند از:

چه بخشي از فرآيند را مي‌توان بدون تأثيرگذاري بر كل پروژه جايگزين كرد؟

چه كسي يا چه چيزي بدون تأثير روند ممكن، مي‌تواند جايگزين شود؟

چه بخشي از روند را مي‌توان با گزينه هاي بهتر جايگزين كرد؟

آيا مي‌توان زمان يا مكان پروژه را جايگزين كرد؟

چه اتفاقي مي‌افتد كه بخشي از پروژه را با ديگري جايگزين كنيم؟

در چه جايي مي‌توانستيد محصول را بفروشيد؟

آيا مي‌توانيم از جايگزين ديگري به جاي محصول x استفاده كنيم؟

آيا مي‌توانيم فرآيند را با گزينه‌هاي ساده‌تر جايگزين كنيم؟

2- تركيب در تكنيك اسكمپر

روش تركيبي تمايل به تجزيه و تحليل و ادغام دو ايده دارد. در بعضي موارد، تركيب دو ايده نوآورانه مي‌تواند منجر به محصول يا فناوري جديد شده كه در نهايت تبديل به قدرت بازار مي‌شود. به عنوان مثال، ادغام فناوري تلفن با دوربين ديجيتال، محصول انقلابي جديدي را در صنعت ارتباطات ايجاد كرد. بحث در مورد روش تركيبي مي‌تواند شامل سوالات زير باشد:

آيا مي‌توانيم دو مرحله از روند را با هم ادغام كنيم؟

آيا مي‌توانيم دو فرآيند را همزمان انجام دهيم؟

آيا شركت ما مي‌تواند منابع را با شريك ديگري در بازار تركيب كند؟

آيا مي‌توانيم دو يا چند مؤلفه را با هم مخلوط كنيم؟

3- سازگار شدن

Adapt به بحثي در مورد طوفان مغزي اشاره دارد كه هدف آن تنظيم يا تركيب محصول يا خدمات براي توليد بهتر است. اين تنظيم مي‌تواند بين تغييرات جزئي و تغييرات اساسي در كل پروژه باشد. Adaption يكي از تكنيك‌هاي كارآمد براي حل مشكلات از طريق تقويت سيستم موجود است. روش سازگاري مي‌تواند سؤالات زير را شامل شود:

براي رسيدن به نتايج بهتري چه چيزي را بايد تغيير دهيم؟

در اين كار خاص چه كار ديگري را مي‌توان انجام داد؟

چگونه مي‌توان روند موجود را بهبود بخشيد؟

چگونه مي‌توانيم محصول موجود را تنظيم كنيم؟

چگونه مي‌توان فرآيند كار را براي بهبود محصول خود انعطاف پذيرتر كنيم؟

4- اصلاح در تكنيك اسكمپر

روش اصلاح عبارت است از تغيير روند به روشي كه قابليت‌هاي ابتكاري بيشتري را آزاد مي‌كند يا مشكلات را برطرف مي‌سازد. به عنوان مثال، اصلاح مي‌تواند هدف قرار دادن روند پروژه يا تغيير ديدگاه ما در مورد چگونگي نگاه به مسئله باشد. سؤالاتي كه در زير اين مقاله مطرح مي‌شود عبارتند از:

چگونه اصلاح فرآيند باعث بهبود نتايج خواهد شد؟

اگر ما يك پايگاه مصرف دوگانه داشته باشيم چه مي‌شود؟

اگر بازار متفاوت بود، فرآيند كاري و محصولات ما چگونه خواهد شد؟

آيا مي‌توانيم فرآيند را تغيير دهيم تا كارآمدتر عمل كنيم؟

5- كاربرد ديگر

اين تكنيك مربوط به چگونگي قرار دادن محصول يا فرآيند فعلي به منظور ديگري يا چگونگي استفاده از محصول موجود براي حل مشكلات است. به عنوان مثال، از اين روش مي‌توان براي يادگيري نحوه تغيير يك محصول موجود به يك بخش ديگر از بازار يا نوع كاربري آن استفاده كرد. سوالات اين تكنيك مي‌تواند موارد زير را شامل شود:

چه بخش‌هاي ديگري در شركت مي‌تواند از محصول استفاده كند؟

در صورت استفاده در جاي ديگر، مزاياي آن براي محصول چيست؟

چه مي‌شود اگر يك بخش تقسيم بازار ديگر را براي محصول فعلي هدف قرار دهيم؟

آيا مي‌توانيم يك مرحله خاص به فرآيند اضافه كنيم تا جايگزين ديگري شود؟

آيا مي‌توانيم زباله‌ها را براي استفاده ديگر بازيافت كنيم؟

6- حذف در تكنيك اسكمپر

همانطور كه از نام آن پيداست، اين تكنيك مي‌تواند با هدف شناسايي و حذف مواردي به كار رود كه مي‌تواند براي بهبود كيفيت خدمات و كالاهاي مختلف مورد استفاده قرار گيرد. همچنين به كشف قسمت‌هاي غير ضروري پروژه كمك مي‌كند. سوالات مربوط به اين بخش شامل موارد زير است:

اگر اين قسمت را حذف كنيم چه اتفاقي مي‌افتد؟

چگونه مي‌توانيم بدون بخش خاصي از پروژه به همان خروجي برسيم؟

آيا به اين قسمت خاص احتياج داريم؟

اگر با نيمي از منابع كار مي‌كرديم، چه اتفاقي مي‌افتاد؟

در برخي شرايط، منابع يا مراحل غيرضروري در اين فرآيند بار اضافي را براي رسيدن به نوآوري و خلاقيت در پروژه ايجاد مي‌كند. از بين بردن اين منابع توانايي نوآوري و تخصيص منابع بيشتر براي خلاقيت در سازمان‌ها را گسترش مي‌دهد.

7- وارونه كردن

سرانجام، تكنيك معكوس يا تنظيم مجدد با هدف كشف پتانسيل نوآورانه هنگام تغيير ترتيب در روند خط توليد، انجام مي‌شود. معكوس كردن فرآيند يا بخشي از آن مي‌تواند به حل مشكلات يا توليد محصول خلاقانه‌تر كمك كند. سوالات اين بخش شامل موارد زير است:

چه اتفاقي مي‌افتد اگر روند را معكوس كنيم؟

چگونه مي‌توانيم وضعيت فعلي را براي خروجي بهتر تنظيم مجدد كنيم؟

آيا مي‌توانيم عناصر وجود در محصول را تعويض كنيم؟

كوتاه سخن اينكه...

تكنيك اسكمپر يكي از ساده‌ترين و مستقيم‌ترين روش‌هاي تفكر خلاق و حل مسئله از طريق تعدادي تكنيك با انواعي از سؤال است. (S) جايگزين، (C) تركيب، (A) سازگار، (M) اصلاح، (P) براي استفاده ديگر، (E) از بين بردن و (R) معكوس. با اين روش مي‌توان براي بررسي مشكلات از هفت منظر استفاده كرد. اين روش جامع مطالعه به دستيابي به بهترين تصميم كه باعث نوآوري و خلاقيت مي‌شود، كمك مي‌كند.

سؤالات متداول در خصوص اسكمپر

آيا براي طراحي سؤال در هر بخشي محدوديتي وجود دارد؟

خير. اتفاقاً بايد تا جايي كه مي‌تواند انواعي از سؤالات را مطرح كنيد و هيچ محدوديتي در اين زمينه براي شما وجود ندارد.

آيا ايده‌هاي انتخابي را بايد به ديگران هم گزارش دهيد؟

بله. شما بايد جلساتي را در اين زمينه در شركت خود تشكيل دهيد و آن را مورد تحليل و بررسي قرار دهيد. اگر ايده‌هاي انتخابي زياد هستند مي‌تواند در دو يا سه جلسه با فاصله زماني مشخصي اين كار را انجام دهيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه تكنيك اسكمپر مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره كسب و كار كاردوك از طريق شماره 09351520300 تماس بگيريد.

 

منبع : تكنيك اسكمپر