امكان سنجي مالي چيست؟

پيش از اجراي يك پروژه بايد جوانب مختلف طرح سنجيده شود تا پس از اطمينان از بازدهي آن، در مسير اجراي پروژه قدم برداشت. يكي از اولين اقدامات در امكان سنجي پروژه، امكان سنجي مالي است كه طي آن پارامترهاي مهمي شامل ميزان سرمايه اوليه، نرخ بازگشت سرمايه، منابع تامين كننده سرمايه و ديگر ملاحظات مالي بررسي مي شود.  در واقع پيش از سرمايه گذاري بايد نحوه و محل مصرف آن مشخص گردد.

به كمك مطالعات امكان سنجي مالي، سرمايه گذاران مي توانند نكات مثبت و منفي سرمايه گذاري را شناسايي كنند تا بتوانند سرمايه گذاري پايدار تري را تجربه نمايند.

بنابراين لازمه شروع هر پروژه اي، ارائه مطالعات امكان سنجي مالي در اولين قدم مي باشد. هدف نهايي از امكان سنجي مالي اين است كه سرمايه گذاران متوجه شوند كه آيا پروژه پيشنهادي آن ها سود آور است يا خير. در صورتي كه اين ايده سود آور است جزئيات مرتبط با چگونگي اجرا و مديريت موفقيت آميز پروژه نيز در مطالعات امكان سنجي درج مي گردد.

تحليل امكان سنجي مالي

تجزيه و تحليل امكان سنجي مالي از اركان اصلي براي تصميم گيري در زمينه سرمايه گذاري هاي هوشمندانه مي باشد. در واقع سرمايه گذاران زيرك، امكان سنجي مالي را از مهم ترين مراحل آغاز يك پروژه مي دانند و بدون تحليل آن براي شروع كار اقدام نمي كنند. با تجزيه و تحليل مالي، دامنه سودآوري پروژه را مي توان اندازه گيري كرد.

در يك تعريف كلي امكان سنجي مالي متمركز بر جنبه هاي مالي يك پروژه است و بايد در آن به ارزيابي هزينه هاي راه اندازي پروژه، هزينه هاي عملياتي، جريان وجه نقد و پيش بيني عملكرد آينده، قابليت اقتصادي يك تجارت و … پرداخته شود. نتايج نهايي امكان سنجي مالي، تعيين كننده عملي و اجرايي بودن يك پروژه از نظر اقتصادي است.

1.الزامات سرمايه اوليه

يكي از موضوعاتي كه در امكان سنجي مالي به آن پرداخته مي شود، سرمايه اوليه براي شروع كار و فعاليت مي باشد. سرمايه اوليه وجهي است كه براي شروع كار و همينطور ادامه دادن به فعاليت مورد نياز است. بنابراين اين سرمايه صرفا براي شروع كار نيست و براي ادامه تجارت نيز بايد در نظر گرفته شود.

بسياري از شركت ها براي تامين سرمايه اوليه، خودشان سرمايه گذاري مي كنند و برخي ديگر از بانك ها و بنگاه هاي سهام، اقدام به دريافت وام مي كنند.  از اولين هزينه هايي كه براي شروع اغلب پروژه ها نياز است، مي توان به موارد زير اشاره كرد:

• خريد زمين و ساختمان و يا وديعه مورد نياز براي اجاره دفتر
• تهيه تجهيزات
• اخذ مجوزهاي مورد نياز
• خريد اوليه مواد
• هزينه هاي حقوقي و حسابداري براي تاسيس
• مبلمان و لوازم اداري
• تحقيقات بازار
• حقوق كارمندان
• تبليغات
• حق بيمه
• خدمات رفاهي

بسياري از اين هزينه ها فقط يكبار نياز هستند اما نياز است قبل از شروع فعاليت، براي تهيه آن ها تامين مالي شود.

2.شناسايي منابع تأمين سرمايه

سرمايه گذاران مي توانند جزو شركاي حرفه اي و يا موسسات سرمايه گذاري و يا سهامداران باشند. هر فردي مي تواند به دادن پول براي راه اندازي پروژه، يك سرمايه گذار بالقوه باشد.

امكان سنجي مالي سبب مي شود كه سرمايه گذاران متوجه شوند كه آيا با شروع كار به بازدهي مي رسند يا خير. به اين معني كه ضمن حفظ سرمايه، اين پروژه درآمدي را نيز براي آن ها به همراه داشته باشد. براي جذب سرمايه گذار لازم است در امكان سنجي مالي پروژه، نحوه سوددهي و بازدهي به طور كامل شفاف سازي شود.

3.پيش بيني سود و جريان نقدي

در مراحل بعدي امكان سنجي مالي بايد به آماده سازي فروش، هزينه ها و گردش پول پيش بيني شده پرداخته شود. به اين معني كه آبا تجارت پيشنهاد شده از نظر مالي امكان پذير است يا خير.

در اين تحليل، تمامي مراحل فروش پيش بيني مي شود و هزينه هاي توليد با خدمات و همينطور هزينه هاي عملياتي برآورد مي شود. به عبارتي تمامي هزينه هاي ثابت و متغير مشخص مي گردد. در واقع بايد ميزان بودجه مورد نياز براي راه اندازي و محل تامين آن در روند پروژه تعيين شود.

4.پرداختن به جريان هاي نقدي منفي

هر پروژه اي ممكن است در ابتداي كار، برخي جريان هاي نقدي منفي را تجربه كند. در امكان سنجي مالي اين جريان هاي نقدي منفي بايد محاسبه شده و توضيحات مرتبط با آن ارائه شود. پيش بيني هاي فروش، درآمد و گردش مالي براي محاسبه جريان هاي منفي الزامي است

5.تعين بازدهي سرمايه سرمايه گذاري شده

در اين مرحله بايد در مورد چگونگي مشاركت سرمايه گذاران و همينطور متغيرهاي مختلف كه منجر به سودآوري شركت مي شود نيز توضيحاتي ارائه گردد. اهميت اين بخش در جذاب نشان دادن پروژه براي سرمايه گذاران سهام است كه به طور كلي عملكرد كلي پروژه را ارزيابي مي كند.

به عنوان مثال مي توان در اين مرحله ميزان بازدهي سرمايه در ماه هاي اوليه و همينطور چند ماه پس از شروع پروژه را توصيح دهيد. در امكان سنجي مالي از وعده سرمايه گذاري با بازدهي صد درصد جلوگيري كنيد و حتما براي ادامه فعاليت و ايجاد ذخاير نيز منابعي را در نظر داشته باشيد.

6.ارزش فعلي خالص (NPV)

ارزش فعلي خالص به منطور تخفيف جريان هاي نقدي آينده مورد استفاده قرار مي گيرد. در صورتي كه اين پارامتر از هزينه سرمايه گذاري اوليه بيشتر باشد، اجراي پروژه از نظر اقتصادي امكان پذير است.

7.نرخ بازده داخلي (IRR)

از نرخ بازدهي داخلي به منظور محاسبه خالص ارزش فعلي جريان هاي نقدي استفاده مي شود. از اين پارامتر براي مقايسه جذابيت پروژه هاي مختلف استفاده مي گردد.

مرحله پاياني امكان سنجي مالي

مرحله پاياني امكان سنجي مالي، با نرم افزار كامفار انجام مي شود؛ البته الزامي براي اينكه حتما با اين نرم افزار باشد، وجود ندارد و پياده سازي آن حتي با اكسل نيز امكان پذير است. اما فعالان در اين زمينه بر اين باور هستند كه نتايج نرم افزار كامفار قابل اطمينان تر مي باشد.

نرم افزار كامفار ميزان سودآوري طرح را مشخص مي كند و به سوالات سرمايه گذاران پيرامون ريسك راه اندازي كسب و كار جديد، جريان نقدينگي، ميزان سرمايه در گردش، هزينه تمام شده احداث و … پاسخ مي دهد.

پس از اجراي اين مرحله، سرمايه گذار به نتايج دقيق از ارزيابي مالي پروژه مي رسد و مي تواند براي شروع كردن و يا نكردن پروژه تصميم خود را بگيرد.