معرفي محصول | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك ، اسيد سيتريك و يا جوهر ليمو مي باشد كه يك اسيد آلي ضعيف است و در مركبات يافت مي شود. اسيد سيتريك يك ماده نگهدارنده خوب براي مواد غذايي است كه به عنوان يك چاشني خوب براي ايجاد مزه ترش در غذا ها و نوشابه ها از آن استفاده مي شود. اين اسيد يك عامل آنتي اكسيدان خوبي است و در اكثر مركبات مخصوصا در ليمو ترش و آبليمو يافت مي شود.

هشت درصد از وزن ميوه هاي خشك به دليل اسيد سيتريك است كه داراي فرمول شيميايي C5H6O7 و همينطور يك اسيد كربوكسيليك با سه عامل COOH مي باشد. اين ماده در رديف افزودني هاي مجاز براي مواد غذايي قرار دارد و عمده مصرف آن نيز استفاده به عنوان نگهدارنده جهت جلوگيري از فساد مواد غذايي و آشاميدني مي باشد.

اسيديتيه اسيد سيتريك به دليل وجود سه گروه كربوكسي است كه قادر هستند پروتون از دست بدهند. يون اسيد سيتريك با نام سيترات نيز شناخته مي شود. سيتراتها داراي بافرهايي هستند مي توانند به واسطه آن ها  PH محلول هاي اسيدي را كنترل كنند. يون سيترات با بسياري از فلزات نمك سيترات ايجاد مي كند كه از مهم ترين آن ها مي توان به سيترات كلسيم و يا جوهر ليمو اشاره كرد كه كاربرد آن جلوگيري از فساد مواد غذايي و همينطور خوش طعم كردن آن ها است.

تاريخچه توليد اسيد سيتريك | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

اسيد سيتريك در قرن هشتم توسط جابر بن حيان كشف شده است. در قرون وسطي در قرن سيزدهم، دانشمندان با خواص اسيدي ليمو و آبليمو آشنا شدند و براي اولين بار اسيد سيتريك در اثر متبلور شدن آبليمو جداسازي و توليد شد. بعدها دانشمندان توانستند اسيد سيتريك را به وسيله شكر توليد كنند كه امروزه نيز كاربرد دارد.

كد آيسيك محصول

بر اساس سيستم طبقه بندي وزارت صنايع و معادن، كد آيسيك مرتبط با طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك، كد 24113692 مي باشد.

شرايط واردات

مطابق كتاب مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگاني، محدوديت خاصي براي واردات محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك در نظر گرفته نشده است و مي توان با پرداخت 4 درصد حقوق ورودي اين كالا، اقدام به واردات آن نمود. شماره تعرفه گمركي اسيد سيتريك، كد 291814 مي باشد.

موارد مصرف و كاربرد محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

اسيد سيتريك از پرمصرف ترين اسيد هاي آلي در صنايع غذايي، دارويي و بهداشتي مي باشد كه در ادامه به برخي از كاربردها و موارد مصرف آن پرداخته ايم:

1.صنعت توليد غذا و آشاميدني ها | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

اصلي ترين كاربرد و موارد مصرف اسيد سيتريك، استفاده از آن به عنوان ماده محافط و يا نگهدارنده مواد غذايي و چاشني غذا مي باشد. اين ماده از خاصيت اسيدي برخوردار است و قادر است PH غـذا را كنترل كند كه همين موضوع از رشد و نمو ميكروارگانيسم ها در داخل يك ماده غذايي جلوگيري مي كند.

از اسيد سيتريك ها در توليد نوشابه ها، كنسرو ها، كالباس، برخي آبميوه ها و … استفاده مي شود و به عنوان يك نگهدارنده مجاز و بي خظر شناخته شده است. از سويي ديگر استفاده از اسيد سيتريك در توليد مواد غذايي، منجر به ايحاد يك مزه ترشي ملايم در آن ها مي باشد كه باب ميل بسياري از افراد است.

2.صنعت توليد محصولات بهداشتي | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

اسيد سيتريك در اثر تركيب شدن با يون هاي فلزي، از تركيب آن ها با اجزا تميز كننده شوينده ها جلوگيري مي كند؛ به همين دليل در صنعت توليد محصولات بهداشتي، كاربرد فراواني دارد.

3.صنايع دارويي

از اسيد سيتريك در توليد برخي داروها نيز استفاده مي شود و دليل اين موضوع اين است كه يك ماده بي خطر است كه در رديف مواد غذايي قرار دارد و از خاصيت كنترل كننده PH برخوردار مي باشد.

بررسي كالاهاي جايگزين و تجزيه تحليل اثرات آن بر مصرف محصول

اسيد سيتريك يك ماده شيميايي است كه در زمينه هاي مختلفي مي توان ماده اي كه داراي خاصيت هاي شيميايي مشابه است را به عنوان جايگزين آن مورد استفاده قرار داد.

هر چند در برخي زمينه ها مي توان يك ماده شيميايي ديگر را به عنوان جايگزيني براي محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك در نظر گرفت، اما با اين حال نيز كارايي ماده اصلي را نخواهد داشت؛ به طور كلي مي توان گفت نمي توان ماده اي كه تمامي خواص اسيد سيتريك را داشته باشد به عنوان جايگزيني براي آن معرفي كرد.

اهميت استراتژيكي كالا در دنيا امروز | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك به عنوان مواد اوليه در توليد بسياري از محصولات غذايي، بهداشتي و دارويي استفاده مي شود. اما در يك بررسي كلي متوجه مي شويم كه اين ماده در داخل كشور و بازارهاي جهاني داراي اهميت استراتژيك نمي باشد و فقط مي توان آن را به عنوان يك ماده اوليه كه در صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد، بررسي نمود.

كشور هاي عمده توليد كننده و مصرف كننده

از مهم ترين كشورهايي كه به عنوان بزرگ ترين توليد كنندگان اسيد سيتريك در جهان در حال فعاليت هستند، مي توان به كشورهاي آمريكا، چين، برزيل، هند، پاكستان، آرژانتين و مكزيك اشاره كرد.

اسيد سيتريك يك ماده افرودني است كه همانطور كه پيش تر اشاره كرديم از محصولات مورد استفاده در صنعت هاي غذايي، آشاميدني، داروها و … است. به همين دليل در اغلب واحد هاي صنعتي كه توليد كننده موارد نامبرده هستند، مورد استفاده قرار مي گيرند. در نتيجه مي توان گفت در زمينه مصرف اسيد سيتريك نمي توان كشوري را به عنوان بزرگ ترين مصرف كننده اين محصول معرفي كرد چراكه در اغلب كشورهاي جهان مورد استفاده قرار مي گيرد.

مواد اوليه عمده مورد نياز

واحدهاي توليدي اسيد سيتريك در سراسر جهان وابسته به ميزان دسترسي به مواد اوليه مختلف، از آن ها جهت توليد اسيد سيتريك استفاده مي كنند اما عمدتا از مواد قندي حاصل از سبزي ها و ميوه ها براي توليد اين محصول استفاده مي شود.

وجود كارخانجات شكر، منجر به توليد ملاس قابل توجهي مي شود كه از آن در توليد الكل، خمير مايه و اسيد سيتريك استفاده مي كنند؛ همينطور كشور ايران بزرگ ترين توليد كننده خرما در جهان مي باشد كه سالانه رقم قابل توجهي ضايعات خرما در كشورمان وجود دارد كه از آن ها براي توليد محصول مورد بررسي در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك استفاده مي گردد.

ملاس از كارخانجات توليد شكر در استان هاي آذربايجان غربي، اردبيل، اصفهان، چهارمحال و بختياري، خراسان رضوي، خراسان جنوبي، خوزستان، فارس و … و ضايعات خرما نيز از استان هاي خرماخيز كشور شامل خوزستان، هرمزگان، كرمان، سيستان و بلوچستان، بوشهر و فارس قابل تامين است.

دانش فني و فرآيند توليد اسيد سيتريك | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

در طبقه بندي محصولات، اسيد سيتريك به عنوان يكي از محصولات بيوتكنولوژي دسته بندي مي شود. در ادامه توضيحات مختصري از مراحل توليد اسيد سيتريك آورده ايم :

• مرحله اول : دريافت مواد اوليه | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

مواد اوليه مورد نياز براي توليد اسيد سيتريك شامل ملاس چغندر يا نيشكر، ضايعات خرما و … هستند.

• مرحله دوم : جداسازي ناخالصي هاي مواد اوليه

مواد اوليه پس از رسيدن به كارخانه، ممكن است ناخالصي هايي داشته باشند كه طي اين مرحله جداسازي مي شوند و بخش هاي مورد نياز از مواد اوليه دريافتي جدا مي گردد.

• مرحله سوم : استرليزه كردن براي حذف باكتري هاي نامطلوب

شيوه توليد اسيد سيتريك در طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك استفاده از روش تخمير شكر با استفاده از كپك اسپرژيل مي باشد. اين فرآيند از جمله فرآيند هاي بيوتكنولوژي است.

بنابراين براي اينكه باكتري هاي ناخواسته در مواد اوليه منجر به تخمير ناخواسته و يا ديگر واكنش هاي نامطلوب در حين فرآيند توليد نشود، لازم است كه باكتري ها عقيم سازي شوند كه عمليات مرتبط با آن از طريق استرليزاسيون ماده اوليه انجام مي شود.

• مرحله چهارم : كشت مواد در تانك هاي تخمير

همانگونه كه پيش تر اشاره كرديم، فرآيند توليد اسيد سيتريك ، فرآيند بيوتكنولوژي از طريق تخمير و با استفاده از كپك مي باشد كه اين امر در تانك هاي مخصوص تخمير انجام مي شود. تانك هاي تخمير كاملا استريل هستند و از نوع هوازي مي باشند و شرايطي را ايجاد مي كنند كه كپك روي قند مواد اوليه كشت شده، پس از 24 ساعت فرآيند تخمير، به اسيد سيتريك تبديل شود.

• مرحله پنجم : تانك نگهداري مواد تخمير شده | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

مواد تخمير شده در تانك هاي مخصوص نگهداري مواد تخمير شده، نگهداري مي شوند.

• مرحله ششم : تقطير دو مرحله اي |طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

پس از طي مراحل گفته شده، طي فرآيند تخمير كه صورت مي گيرد، قند به اسيد سيتريك تبديل مي شود و اين اسيد در محلول مواد اوليه توليد مي گردد. براي جداسازي اسيد سيتريك از مخلوط مواد اوليه، از روش تقطير استفاده مي شود.

تقطير دو مرحله اي كه طي اين مرحله از فرآيند توليد اسيد سيتريك صورت مي گيرد، منجر به جداسازي اسيد سيتريك به صورت مايع از مخلوط مواد اوليه مي شود.

• مرحله هفتم : تانك نگهداري مواد تلغيظ شده

مواد پس از جداسازي، در تانك هاي نگهداري مواد تلغيظ شده، نگهداري مي شوند.

• مرحله هشتم : اسپري دراير خشك كن پودري

همانطور كه اشاره كرديم، اسيد سيتريك توليد شده در مرحله تقطير دو مرحله اي، به صورت مايع است كه براي تبديل آن به پودر، از دستگاه هاي خشك كن پودري استفاده مي شود.

طي اين مرحله مايع تلغيظ شده تحت فشار بالا به قطرات ريزي تبديل مي شود و سپس در داخل محفظه اي در خلاء و گرم پاشيده مي شود كه طي همين فرآيند، تبديل به پودر مي شود.

• مرحله نهم : بسته بندي

آخرين مرحله از فرآيند توليد اسيد سيتريك، بسته بندي آن است كه از كيسه هايي با ظرفيت 25 كيلوگرم براي آن استفاده مي گردد و در نهايت آماده براي ارسال به واحد هاي توليدي خواهد بود.

به طور كلي تكنولوژي توليد اسيد سيتريك به دو صورت مي باشد؛ در حالت اول كه در اغلب واحد هاي فعال از آن استفاده مي شود، از روش تخميري استفاده مي شود كه فرآيند آن به شرح مراحلي است كه در قسمت فوق آورده ايم.

در روش دوم توليد اسيد سيتريك، از راكتورهاي مخصوصي استفاده مي شود و استخراج اسيد سيتريك تحت فشار و دماي خاصي انجام مي گردد. اين روش در اغلب كشورهاي پيشرفته و براي توليد اسيد سيتريك در مقياس بالا مورد استفاده قرار مي گيرد؛ چراكه تامين ماشين آلات مورد نياز آن به هزينه بيشتري نياز دارد و به سطح تخصص و تكنولوژي بالاتري نيازمند است كه در توليدات با ظرفيت بالا، توجيه اقتصادي دارد.

ماشين آلات و تجهيزات مورد نياز | طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك

طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك در كشورمان بومي نشده است، به همين دليل اغلب ماشين آلات مورد نياز در خط توليد آن از طريق واردات تامين مي شود؛ هر چند برخي از ماشين آلات و تجهيزات مورد استفاده در فرآيند توليد آن نيز ساخت كشور ايران هستند. در خط توليد اسيد سيتريك به برخي ماشين آلات و تجهيزات به شرح موارد زير نياز است:

• تانك هاي مختلف استنلس استيل
• سيستم استرليزاسيون مواد اوليه
• تانك هاي تخمير (فرميناتورها )
• دستگاه تقطير دو مرحله اي
• اسپري دراير (خشك كن پودري)
• دستگاه خشك كن ناخالصي هاي مواد
• ماشين بسته بندي كيسه
• 4 دستگاه تقطير دو مرحله اي

در اين خط توليد به برخي تجهيزات آزمايشگاهي و كارگاهي نيز نياز است تا فرآيند توليد و كيفيت محصول توليدي بررسي شود كه ليست آن ها را در ادامه آورده ايم:

• اتوكلاو آزمايشگاهي
• ترازوي دقيق
• تانك هاي تخمير آزمايشگاهي
• PH متر ديجيتال
• ميكروسكوپ
• كلني كانتر
• يخچال
• محيطهاي كشت مختلف
• ميزهاي كار
• قفسه ها
• دستگاه استريل كننده شيشه اي
• و …

خدمات قابل ارايه كاردوك به طرح‌ها و واحدهاي توليد كننده

براي تهيه طرح توجيهي در زمينه هاي مختلف مي توانيد با كارشناسان تماس بگيريد. از جمله خدمات مركز مشاوره كسب و كار كاردوك مي توان به موارد زير اشاره داشت :

• ارائه خدمات در انتخاب ماشين آلات، تاسيسات عمومي و طراحي سايت پلان
• تامين نيروي انساني نصب و راه اندازي ماشين آلات و تاسيات عمومي طرح توليد
• مشاوره فرمولاسيون مواد اوليه
• مشاوره اصلاح تكنواوژي، نوسازي و بازسازي واحدهاي قديمي
• مشاوره صادرات محصول با كيفيت به  كشورهاي ديگر
• تهيه طرح توجيهي و امكان سنجي طرح با استفاده از نرم افزار اختصاصي  توسط متخصصين كارآمد مهندسي
• ثبت نام در سامانه بهين ياب و سامانه مختلف

براي دريافت مشاوره از متخصصان مركز مشاوره كسب و كار و كاريابي كاردوك جهت نوشتن طرح توجيهي مي توانيد با شماره 02166418908 تماس بگيريد.

 

 

منبع: طرح توجيهي توليد اسيد سيتريك